Pierwszymi podróżnikami zamojskimi byli ordynaci zamojscy - syn i wnuk założyciela miasta, Tomasz Zamoyski i Jan Zamoyski. Jako podróżnicy i kronikarze zasłynęli urodzeni w Zamościu Ormianin Symeon Lehaci oraz reformat Józef Drohojowski.
W lipcu 1901 w Zamościu zatrzymali się w drodze z Budapesztu, przez Kraków i Lwów Francuzi: Doherier reporter z Paryża i I. Jourdain Nantes, w pieszej podróży dookoła świata. Dalej zamierzali przez Lublin, Warszawę, Moskwę, Irkuck, Władywostok, dotrzeć do Ameryki (utrzymywali się ze sprzedawanych kartek ze swoimi podobiznami).
We wszystkich krajach Europy celem zbadania systemów ustrojów rolnych - jak podawał - był przed wojną Jan Głuszcz, po wojnie w Zamościu agronom powiatowy. Współcześni - Andrzej Orzechowski dotarł na Wyspę Płd. Nowej Zelandii i Polinezję Francuską, dr Ryszard Molas był w najgorętszym i najsuchszym miejscu na ziemi - pustynia Erg i Hamadat Tinghrit (Sahara Alg.), na szczycie Olimpu, nad kraterem Etny, Franciszek Smoter zwiedzał Samarkandę i Bajkał, Andrzej Bąk zawędrował na Filipiny, Makao, do Malezji, Hongkongu, Nepalu, na Kilimandżaro, Joanna i Łukasz Maśko opłynęli od północy Norwegię, W 1999 w pierwszą wyprawę rowerową wybrał się Jan Wardach.
W 2000 piloci zamojskiego Aeroklubu (Józef Kwaśniak, Leonard Kapuściński, Waldemar Zięba, Piotr Zięba) wyprawili się w Himalaje do ostatniej bazy wypadowej na Mte Everest i weszli na szczyt Kala Pattar, skąd jeden z najpiękniejszych widoków na ziemi. W 2004 Sebastian Greszta i Krzysztof Dziuba motocyklami wybrali się z Zamościa do Chin (trzeciego dnia w Moskwie, 9-go do granicy Mongolii, łącznie 19 tys. km), wrócili po 45 dniach. W 2006 student Rafał Brogowski z Zamościa samotnie wszedł na Elbrus.
W 1971 przy PDK czynny był Klub Wielkiej Przygody, w 2000 powstał Zamojski Klub Podróżnika "Globtrotter", ob. Zamojski Klub Podróżników "Śródziemie", który w 2013 urządził I Festiwal Podróżniczy "Slajdomania" (m.in. Marek Marcola o Etiopii, S. Czarnecki o Amazonii, S. Greszta o Wietnamie, I. Szumacher i A. Piątek o Andach). W kilkudziesięciu krajach był Jan Harczuk, w najdalszych zakątkach świata Witold Sagan. Wspomniany Marcola w 2015 prezentował wspomnienia z podróży do Afryki Zachodniej, tego roku też w pojedynkę Amerykę Południową zwiedzał Marcin Wiatrzyk (1985 Zamość, absolwent II LO) - podróż przez 8 państw.Do grona podróżników z zamojskim rodowodem należą Max i Medard Siegieńczukowie.
19 IV - 6 V 1999 Jerzy Zacharow, Mieczysław Janda, Jan Wardach, Krzysztof Skotak, Waldemar Krempla, Andrzej Soboń z Zamościa odbyli Pielgrzymkę rowerową do Watykanu (2394 km, 12 V na audiencji). Dwaj pierwsi uczestniczyli w 2000 w II Pielgrzymce rowerowej do Lourdes i Fatimy. W 2015 w rowerowej wyprawie "Kaukaz 2015" uczestniczyła zamościanka Agnieszka Wyszyńska-Wytrykus (1976).
W 2017 podczas III festiwalu podróżniczego "Eskapady Kresowe" gościł Aleksander Doba (kajakiem przez Atlantyk), a w 2018 Ryszard Pawłowski (5 razy na Mount Everest), w 2024 w X "Eskapadach" m.in. Monika Witkowska - podróżniczka, himalistka, żeglarka, pisarka . W 2021 "TZ" poinformował, że zamojska anglistka Aleksandra Baranowicz podróżowała do ponad 30 krajów.
* W X 1924 odwiedził gimnazjum z wrażeniami z podróży rowerem dookoła świata niejaki Veelpel. W 1937 wspomnienia Stanisława Siedleckiego uczestnika dwu wypraw polskich na Spitzbergen zgromadziły w Zamościu aż 412 słuchaczy.
* W 1997 powołano Klub Zdobywców Korony Gór Polskich (28 gór od Rysów do Łysicy), z Zamościa jego czł. są Władysław Król (Loża Zdobywców, 2-krotny zdobywca), Małgorzata Trusz oraz Agnieszka i Piotr Linkowie.