Zamość położony jest w zlewisku Łabuńki, do której uchodzą Topornica i Czarny Potok. a także najmniejszej i najmniej znanej rzeczki Świnia. Dwie pierwsze "splątywały się" stopniowo, tworząc na południe i zachód od murów przyszłego miasta szereg ostrowów (wysp rzecznych), łącząc się dopiero w okolicy Janowic. Były to - wg przywileju lokacyjnego - Kalinowica (Łabuńka) i Wieprzec (Topornica). Budowę miasta rozpoczęto od sypania grobli. Spiętrzone wody obu rzek utworzyły zalewy. Na położonym nad nimi wyniesieniu powstało miasto nazywane w przywileju Zamościem nad Wieprzcem (Zamosczie ad Wieprzec), czyli nad Topornicą. Łabuńka uważana była wtedy za dopływ Topornicy (starej), która worzy na terenie Zamościa rozwidlenie - zachodni przepływ to właśnie Stara Rzeka. Wobec wyjścia z użycia nazwy Wieprzec, zdarzało się pisać o Zamościu nad Wieprzem (nad Wieprzem leży Stary Zamość).
Obie rzeki (Łabuńka i Topornica) zasiliły fosy wokół miasta. W 2 ćw. XIX w. podczas modernizacji twierdzy doszło do regulacji układu wodnego. Wyznaczono nowy bieg Łabuńce, a Topornica stała się po regulacjach rzeką drugorzędną, ponieważ nazwę tę przyjęła ta jej odnoga, wpadająca do Łabuńki przy ul. Lipskiej. Od pocz. XX w. więc - Topornica stała się czytelnym na mapach dopływem Łabuńki. Powierzchnia rzek na terenie miasta wynosi 51 ha, głębokość 0,6 - 1 m, okresowo wiosną i jesienią nawet do 2 m.

 * Bliższe okolice Zamościa pod względem malowniczości nie przedstawiają się ciekawie, płaska, zabagniona, torfiasta równina. Rzeki Łabuńka i Topornica uregulowane w mieście, za miastem rozlewają się bezkarnie a kapryśnie, jak chcą i mogą. ("Chorągiew Maryi" 1934 nr 10)