Pierwszą drewniana pod gontem powstała ok. 1845, dł. 21 m i szer. 11 m posiadała podcienie przed wejściem (12 okien) i piętro ze szkołą dla kobiet (8 okien). Mogła pomieścić 300 mężczyzn, uczęszczało zwykle 200, w szkole kobiet 200, zwykle było 150. W 1879 zniszczył ją pożar, po którym powstała nowa (niektóre informacje, że ...1866-72) murowana wzniesiona przy ul. Gminnej 32, z nieco większą salą modlitewną (13,3 x 12,2 m). Miała jednorazowo mieścić jak poprzednia 300 mężczyzn i 200 kobiet. Rozbudowana w 1912-13 dzięki kupcom: Szwarcbergowi i Elferowi, m.in. nadbud. babińce, a w fasadzie wzniesiono szczyt o niezwykłym kształcie (proj. Władysław Lucht). W 1936 ponownie się paliła i modlono się w wynajętym domu przy ul. Jerozolimskiej. Częściowo odbudowana, w 1941-42 mieściła Judenrat. Od ul. Gminnej stał jeszcze budynek kahału.
W 1947 komisja stwierdziła: ściany szczytowe nieosłonięte przy wichrze grożące zawaleniem, dewastację, w środku istną kloakę szerzącą fetor, rozbiórkę murów, brak podłóg, jednego z filarów w sali modlitw i w V 1947 rozpoczęto remont. Tego roku też obsadzona została drzewami. Po zakończeniu prac, w 1950 adaptowana na przedszkole nr 2 (rozbiórka babińców, dobudowa aneksu, planowano w niej też dom ludowy), po kolejnej przebudowie i adaptacji w 1966 mieściła 120 dzieci. Przebudowywany, piętrowy budynek w niczym nie przypomina o pierwotnej funkcji. Od lat 90. wynajmowany również na świątynię przez kościół zielonoświątkowy.
SYNAGOGA NOWOMIEJSKA
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: S
- Kategoria: SU-SY
- Odsłon: 2286
- Galeria: