Pierwsze zamojskie wydawnictwa periodyczne pojawiły się w l. 70. XVII w. Były nimi słynne kalendarze. Na pocz. XIX w. wychodził w Zamościu "Dziennik Ekonomiczny Zamoyski" - pierwsze czasopismo w międzyrzeczu Wisły i Bugu. Następne zamojskie tytuły wyszły dopiero przeszło wiek później. Wcześniej natomiast, w ciągu ostatnich dziesięcioleci XIX w. do lubelskich dzienników nadsyłali częste korespondencje z Zamościa, m.in. Natan (Jakub) Korngold, Mojżesz i Józef Altberg ("Izraelita", 1877 nr 5, 1878 nr 5), Franciszek Strzyżowski (podpisywał F.S. lub F.St.), Albert Lederer, który w 1876-1900 (pisał do "Izraelity" i "Gazety Lubelskiej" i wielu innych autorów podpisujących się pseudonimami.
Od 1906 prawdopodobnie do 1912 wychodził "Głos Ziemi Zamojskiej" - czasopismo poświęcone sprawom społecznym i narodowym. W 1907 zarzucono drukarzowi M. Hernhutowi druk tego polskojęzycznego, nielegalnego pisma (jedyny egzemplarz zachowany w zamojskim Archiwum). W 1908 władze rosyjskie nie udzieliły zgody Pawłowi Gołubowiczowi na wydawanie w Zamościu ...rosyjskojęzycznego tygodnika "Polskij Rusin".
OKRES 1915-1944. W czasie I wojny 20 IX 1915 - 25 IX 1918 ukazało się 49 numerów polsko-niemieckiego "Dziennika Urzędowego Komendy Powiat. w Zamościu".
W 1917 wyszło pierwsze w Zamościu czasopismo informacyjno-publicystyczne "Nowiny Zamojskie". W międzyczasie (IV - XII 1918) wychodziła też "Kronika Powiatu Zamojskiego". W 1919-20 wychodził dwutygodnik "Głos Zamościa".
Na przełomie 1918/19 wychodziły również 2 inne gazety o doraźnych celach propagandowo-wyborczych. Były to konkurujące ze sobą: organ PSL "Gazeta Zamojska" i endecki "Kurier Zamojski". Taki sam charakter miały również: późniejszy (1922), także PSL-owski "Głos Wyzwolenia Powiatów Zamojskiego, Tomaszowskiego i Biłgorajskiego", "Nowiny Wyborcze" BBWR 12 XI 1929 (red. Izydor Zakrzewski) oraz 26 i 31 X 1930 (red. Władysław Orlicz) w dużym formacie i kilkutysięcznym nakładzie, a także jednodniówka "Zamojski Głos Prawdy" (1 VI 1929) Z. Pomarańskiego.
Od 1920 przez prawie 10 lat wychodziła "Ziemia Zamojska". W 1929 wychodził nowy organ Sejmiku - "Gazeta Zamojska". Po 4 miesiącach pojawiło się "Słowo Zamojskie". W obu pismach zwracał uwagę interesujący dział literacki. Ukazał się jeden numer tygodnika "Nowe Wiadomości Zamojskie" - filia ..."Głosu Grudziądzkiego" (15 I 1937, wyd. i red. Jan Farfus, ul. Młyńska 29). Kolejna miejscowa gazeta pojawiła się dopiero na 5 miesięcy przed wybuchem wojny - tygodnik "Prawda".
Własne gazety w wydawali też miejscowi Żydzi (Prasa żydowska). Zamojskie gazety liczyły niekiedy do 20 stron objętości ("Ziemia Zamojska"), a ich nakłady wynosiły od 500 do 2600 ("Prawda") egzemplarzy. Największy format posiadał "Zamoszczer Wort" (49,5x35 cm).
W latach międzywojennych wychodziło także szereg czasopism o treści specjalnej, z których najbardziej znanym była "Teka Zamojska". Do nauczycieli adresowany był wydawany przez oddział ZPNSP miesięcznik oświatowo-społeczny dla 3 powiatów "Głos Zamojszczyzny" (X 1928 - VI 1931, red. R. Lindner, red. odpow. J. Gaździcki), przekształcony później w kwartalnik poświęcony zagadnieniom metodyczno-pedagogicznym w związku praktyką szkolną oraz pracy regionalnej "Ognisko Zamojskie" (XII 1931 - V 1932, red. J. Sobiesiński, red. odpow. W. Oleszek). Liczyły od 16 do 32 s., w nakładzie 650-1500 egz., w cenie 60 gr - 1,50 zł, Współcześnie ich kontynuatorem stał się "Zamojski Przegląd Oświatowy" (od 1997, red. B. Szyszka).
W Zamościu w 1929-34 wychodziły czasopisma Kościoła Narodowego o zasięgu ogólnopolskim, organ Stowarzyszenie Obrony Wolności Sumienia w Polsce "Wolność Sumienia". W 1939 wyszły 3 numery "Strzeleckiej Gromady" - miesięcznika Związku Strzeleckiego W Zamościu ukazywały się także liczne czasopisma szkolne. Pod koniec l. 30. przy ul. Żeromskiego 15 znajdowała się redakcja łódzkiego "Expressu Ilustrowanego" (czynna 9 rano - 6 ppoł.).
Od 1941 przy ul. Staszica 27 była agencja "Nowego Głosu Lubelskiego" (St. Kostrzewski). Wymienić trzeba także okupacyjne "Wiadomości Polskie" organ ZWZ (IV 1940 - II 1941, powielacz na ul. Okrzei) i "Przegląd Polityczny" .
PRASA DO 1944
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: P
- Kategoria: PP-PZ
- Odsłon: 2870
- Galeria: