Z domu księżniczka Czartoryska, c. słynnej Izabeli i ...Ksawerego Branickiego, młodsza siostra księcia Adama, żona XII ordynata, Stanisława Kostki, w 1799-1820 urodziła 10-ro dzieci. Słynna z niezrównanej urody, piękność na skalę europejską (wzrostu wysokiego, postaci pięknej, oczów czarnych, ognistych, włosów mocno czarnych, zębów nadzwyczaj białych...). Znana przede wszystkim jako patriotka i filantropka. Jej staraniem powstało Warszawskie Tow. Dobroczynności. Był też śpiewaczką i kompozytorką, napisała m.in. muzykę do pieśni o Janie Zamoyskim Niemcewicza, prezydentka Tow. Muzycznego w Warszawie. Skupiała tyle dodatnich cech, że uważano  ją za pierwszą damę polską XIX w. Brylowała na kongresie wiedeńskim. Zm. w dawnej willi Medyceuszów we Florencji i tak jak chciała tam w Bazylice Santa Croce pochowana (spoczywa pośród takich postaci jak Michał Anioł, Dante, Galileusz, Machivelli, Rossini), figuralny nagrobek z białego marmuru (L. Bartolini), posiada kopię w Kozłówce. Portretowali ją europejscy portreciści: Greuze, Gerard, Vigée Le Brun, Grassi.
 !!! Jeden ze współczesnych jej napisał - harmonia wszystkich zalet i przymiotów tworzyła całość tak doskonałą, iż śmiało można ją było nazwać żyjącym arcydziełem
 * Spopularyzowała nowość - Mazurka Dąbrowskiego, granego przy otwartych oknach.