Powstał 1 I 1946 dla terenu miasta, zatrudniał jedną osobę, kierował nim burmistrz, a z powstaniem PMRN powołano kierownika USC. Z wydziału hipotecznego przejęto księgi stanu cywilnego (1810-1945), a w 1949 z Niemiec wróciły księgi bóżnicze. W 1958 objął także zasięgiem GRN Kalinowice (5 wsi) i Mokre (6 wsi), a od 1981 UG Zamość (18 tys. mieszkańców, teraz łącznie 74 tys.). W 1946-64 sporządzono 38.582 akty, w tym urodzenia 25.388, zgonów 7.760, małżeństw 5.434. W 1968 otrzymał jedną z nielicznych w Polsce salę ślubów w stylu Ludwika XVI, a bankietową - biedermajer (pierwszy ślub 26 IV 1969 Edward Kraujutowicz i Helena Krawczyk).
1960 – 562 urodzin, 219 ślubów,  161, zgonów,
1962 - 543 urodzin (wszystkich 1238), 235 ślubów, 207 zgonów,
W 1969 USC zarejestrował 1172 urodzin i 660 małżeństw,
2007 - 1945 urodzin i udzielił 735 ślubów,
2014, 2015 - 1594, 1609 dzieci, 559, 565 ślubów, 1452, 1464 zgonów,
2017 - ur. 1712, 572 ślubów (rozwiązanych 171), 1485 zgonów,
2019, 2020, 2021, 2022, 2023 - ur. 1676, 1580, 1363, 1310, 1291 małż. - 434, 504, 457 (rozw. 195), 421 (144), 381 (198),  zgonów - 1597, 1751, 1831, 1650, 1485.
Kierownicy USC: Wiktor Kazanecki, 1950-70 Bolesław Smyrski, 1970-75 Alicja Orłow, 1975-85 Anna Peterwas, 1985-90 Barbara Siwecka, 1990-94 Bogusław Kiecana, 1994-2018 Romualda Prus, od 2018 Magdalena Tłuczek.
W 1995 księgi metrykalne (do 1900) mikrofilmowali wysłannicy mormońskiego Tow. Genealogicznego z Utah (przechowują księgi w Salt Lake City).

 * W VII 1943 Niemcy przybyli po akta Kolegiaty. Grosman przekazał im nieco starych zapisów i różnych rupieci. Wszystkie ważne dokumenty uprzednio ukrył w podziemiach kolegiaty.
 !!! Starostwo zwróciło się do USC by na marginesie aktu urodzenia Bolesława Derewickiego z Zamościa (ur. 1947) będącego 8 dzieckiem wpisać jako ojca chrzestnego Prezydenta RP B. Bieruta.
 !!! W 1981 udzielono ślubu młodej parze on l. 84, ona l. 70, był też ślub dwu ...kobiet, mało tego - córki z matką (młody uczynił pełnomocnikiem swoją teściową).
 * 2010 w Zamościu 456 małżeństw (o 69 mniej niż 2018), natomiast  rozwodów 195 par (gdy w 2018 – 168)
* W USC łącznie miasta i gminy wydano aktów zgonu: 2022 - 1831.