Po odzyskaniu Niepodległości pierwszy wiec w dzień 1 maja zorganizował w 1920 związek robotników rolnych, w 1929 Stronnictwo Chłopskie. W 1925 akademię zorganizowano w ratuszu (250 osób), nie pracowali w ten dzień jedynie pracownicy "Wolskiego" (19) i "Ziemianina" (37). W 1926 demonstrowało aż 1200, do końca doszło 800 osób (PPS, Żydzi), które przeszły ul. Lubelską na Rynek, następnie Nową Osadę. Pochody te często rozpędzała policja. Na pocz. lat 30-ych udekorowane  czerwonymi flagami  dorożki objeżdżały miasto z ulotkami i transparentem zapraszającym na wiec (plac przy ul. Ciepłej). Rekord padł w 1936 - ponad 3 tys. - bo dołączyli i okoliczni chłopi (w tym ok. 1500 młodzieży). Przed wojną nastąpił zmierzch tych pochodów (fason trzymali jedynie Żydzi).
Pierwszy po wojnie 1 maja (1945) rozpoczęło ...nabożeństwo, miasto ozdobiono portretami i kilimami, po przemówieniach w Rynku (godz. 12), 10 tys. osób przeszło do parku (odsłonięto pomnik żołnierzy AC), potem z parku przeszła defilada. Kolejne pochody stawały się oficjalnymi, obowiązkowymi manifestacjami poparcia dla władz. Ustalił się ich rytuał, pochody szły tradycyjnie z Nowego Rynku na Stare Miasto (trybuna przed Ratuszem, na ul. Akademickiej (1960), przed którymś z nadszańców (1962, 1963, 1965 przed "ekonomikiem"), na Pl. Wolności, przy ul. Lubelskiej - tu gdzie ob. przystanek na przeciw parku, względnie dalej przed szkołą nr 1, przychodnią (1966), albo ob. "Delikatesami", w czasach wojewódzkich najczęściej przed Urzędem Wojew.). Gromadziły coraz więcej osób, 20 tys. (1958, 1960), 25 tys. (1961), 18 tys. (1962), 20 tys. (1963), 24 tys. (1965), 27 tys. (1967), do 30 tys. osób (l. 70.). Szczególnie atrakcyjnie prezentowały się kolumny sportowe i artystyczne, szkolne, dużych zakładów pracy i kończąca pochód, wzbudzająca entuzjazm wśród najmłodszych kolumna motorowa. W latach stalinowskich PLSP prezentowało wielkie kukły imperialistów i nazistów. W 1966 przemaszerował wielbłąd lobbując za nowym ZOO.
Załamanie przyszło z końcem l. 80. W 1987 po wysłuchaniu z radia gen. Jaruzelskiego pochód z Rynku, Grodzką, Akademicką, przeszedł obok trybuny przy "Hetmanie" i rozwiązał się przy ul. Okrzei. W ostatnim tradycyjnym pochodzie w 1989 ul. Lubelską przemaszerowało 100 grup. Drugiego święta państwowego nie czczono ulicznymi manifestacjami, tylko 22 VII 1958 odbyła się w Zamościu wojskowa defilada.

 * W 1939 obchód organizował Okręgowy Komitet Robotniczy PPS. Poprzedniego dnia o siódmej wieczorem odbył się capstrzyk i przejście ulicami Piłsudskiego, Akademicką, Staszica, Lwowską, Gminną, Św. Piątka, Żdanowską, Sienkiewicza, Lwowską, Żeromskiego, Wyspiańskiego, 1 Maja, Piłsudskiego (pod lokal PPS). 1-go pobudkę o 7-mej odegrała młodzież PPS, przejeżdżając na rowerach ulicami miasta. O 10-tej zebrani pod lokalem przeszli na Rynek, gdzie odbyło się zgromadzenie (przewodniczył Jan Wójcik i Hilary Szecher). Po przemówieniach ruszono w ostatni pochód - ul. 3 Maja, Bazyliańską, Staszica, Żeromskiego, 1 Maja i Piłsudskiego, gdzie zakończył się. O 16.30 w "Stylowym" rozpoczęła się akademia.
 * Hasła z pochodu 1 V 1953 w Zamościu:
 - Chłopi i chłopki! Walczcie o wzrost urodzajów, rozwijajcie hodowlę, rozszerzajcie kontraktację, wypełniajcie terminowo obowiązki wobec Ojczyzny!
 - Młodzieży Polska! Stawaj pod sztandary ZMP. Bierz przykład z leninowskiego i stalinowskiego Komsomołu!
 - Braterskie pozdrowienia bohaterskiemu narodowi koreańskiemu walczącemu o wolność i niezawisłość swej Ojczyzny!
 - Niech żyje i krzepnie niewzruszona przyjaźń i współpraca krajów ludowo-demokratycznych i Związku Radzieckiego!
 - Niech żyją bojownicy wyszkolenia bojowego! Niech żyje Wojsko Polskie! Niech żyje PZPR, niech żyje Bierut
 - Niech żyją przodownicy pracy!  
 * Kolejność szyku kolumny 1-majowej (1970): orkiestra TSWL, poczty sztandarowe, komitet obchodów, PMRN i PPRN, ZHP, ZMS, ZMW, sportowcy, szkoły podstawowe, orkiestra ZFM, SN, SRB, TR-T, TM, TElektr., TEkon., I LO, II LO, PLSP, GRN, ORMO, PZGS, Chłodnia, OSP, LOK, Zakł. Mięsne, ZZPT, REDP, ZJD, WZMot., sądownictwo, służba zdrowia, banki, PKO/PZU/SOP, ZPB, ZEnerg., POM, MPGK, ODIM, MPRB, WSTW, PKS, "Autonaprawa", PKP, wojskowe rodziny, WSS, WPHS, MHD, młyny, Centrala Nasienna, "Ruch" i "Dom Książki", OUPT, RUT, Zamojskie Zakłady Usługowe, WZGS, GS, Centr. Tekstylno-Odzieżowa, "Arged"/"Eldom", browar, melioracja, MZBM, ZZPTMB, "Bacutil", spółdzielnie "Rozwój", "Wzór", wielobranżówka, ogrodniczo-pszczelarska, "Beton", cech rzemiosł, spółdz. materiałów bud., szewców i cholewkarzy, stolarzy, "Solidarność" z Łapiguza, TOPL, kółka rolnicze, sprzęt POM, straż pożarna, motocykle i taksówki.