Od początku wieku istniało kąpielisko na Łabuńce (na płd. od Starego Miasta - ok. 150 m od bastionu I) tzw. "łazienki". 29 VII 1928 tamże otwarto wojskową pływalnię (50 m), a po rozbudowaniu basenu, otwarto przy nim w 1935 plażę, do 1941 dzierżawione przez H. Korbową.
24 V 1937 przy ul. Królowej Jadwigi (nad rzeką) otwarto pływalnię WKS z prawdziwego zdarzenia (65x30m), składała się z głębszego i basenu dla dzieci,wykończonych terakotą. Była przepompownia do basenów i pompa do oczyszczania, kabinowe szatnie, z drugiej strony Łabuńki śluza, zbiornik, silniki. Pływalni nadano imię gen. Bortnowskiego. W II 1945 wojsko rozebrało drewnianą rozbieralnię (18x10m), szatnię (8x4m) i halę filtrową (7,5x5,5m). Basen zamieniono na kiszarnię ogórków.
W 1949 lokalizację nowej pływalni zaprojektował J. Giebułtowicz - dwa przyległe baseny (50x20 i 30x20 m), za ob. osiedlem "Promyk". Budowę jedynie rozpoczęto (bagienny grunt), pozostało później do czasu zalewu miejskiego dziki "Żabi Staw" i drewniany pomost. 
Z inicjatywy  mjr. J. Łużniaka powstała pływalnię w koszarach (25x12 m), otwarta 18 VI 1958, podczas zawodów 4-torowa, w 1962 zmodernizowaną (trampolina, szatnia, trybuna, basenik dla dzieci), czynna do 1970. Rekreacyjnie, pomimo zakazu, wykorzystywano (Niemcy, potem WP) basen pożarowy sąsiadującego z koszarami młyna przy ul. Piłsudskiego (zlikwidowany wraz z basenem).
Następną otwarto w1976 przy szkole nr 9, a 15 VIII 1982 pływalnię OSiR (50x20 m) z trybuną (500 miejsc), 2 brodzikami i miejscem do plażowania. Cieszyła się popularnością (rekord 2 tys. biletów 22 VII 1992), zamknięta i rozebrana w 2008. W 1995 na pływalni OSiR bilet wstępu osoby dorosłej wynosił 1,20 zł, poniżej 18 lat 0,70 zł, na pływalni przy szkole nr 9 odpowiednio 1,10 i 0,60 zł.
W 1999 otwarto krytą pływalnię (16x6 m) w ośrodku rekreacyjnym braci Luchowskich (ul. Kr. Jadwigi). 20 III 1999, a faktycznie w 2000 otwarta została w pobliżu zespołu szkół elektrycznych najnowocześniejsza w wojew. lubelskim kryta pływalnia proj. M. Zajdka i A. Wolskiego (25x16 m, bieżąco filtrowana woda, 6800 m3, zjeżdżalnia, czynna 6.00 - 22.00 (kier. Wojciech Adamczyk). Pod koniec VII 2006 (upały) przeżywała oblężenie (400 osób dziennie). W 2007 skorzystało z niej 198 tys. osób, w tym 117 tys. za biletami, zwykle do 700 dziennie.
W Zamościu pierwszy basen przy swojej willi założył w l. 30. arch. Waldemar Kranz (ul. Krysińskiego).


* 1930 "Słowo Zamojskie" pisało o zgorszeniu jakie wywołują kąpiący się bez strojów kąpielowych przy moście kolejowym, zwracając się do policji ich karanie.