1 II 1945 otwarto Spółdzielnię Skórzaną Cechów Rzemieślniczych (ul. Staszica 6, prezes S. Kruk, ponadto kierownik, księgowy, dozorca). 21 VII 1950 na zebraniu założycielskim powstała Spółdz. Szewców i Cholewkarzy im. M. Nowotki, która obejmowała miasto i powiat (13 czł. założycieli, ul. Kołłątaja, potem 3 Maja 8, prezes A. Sobulski). 1 XII 1953 zmieniono patrona na bliższego zawodowo J. Kilińskiego (ul. Grodzka 5, Staszica 6) - Rzemieślnicza Spółdzielnia Pracy Wielobranżowa Szewców i Cholewkarzy im. J. Kilińskiego.  W 1951 - 5 punktów, w tym 2 w Zamościu, też Hrubieszów, Zwierzyniec, Białobrzegi. 1954 - 6 warsztatów prod.-usługowych i 2 usługowe na terenie miasta. Od 1957 jako Spółdz. Szewców i Cholewkarzy następnie Obuwnicza Spółdzielnia Pracy im. J. Kilińskiego (osobne hasło). W 1991 na jej bazie powstało Przedsięb. Handlowo-Produkcyjne "Zambut" (osobne hasło). W l. 50 i 60. przy ul. Greckiej 2 był zakład Spółdzielni Wyrobu Pantofli im. H. Sawickiej w Lublinie (pocz. punkt usługowy). W XII 1961 zatrudniała 8 kobiet. W 1950-51 była też Spółdz. Pracy Galanterii Skórzanej i Pantoflarskiej im. W. Wasilewskiej (prezes Eugeniusz Litwiniec).


 * W 1957 Spółdzielnia "Rozwój" rozpoczęła produkcję sandałków.